خانم نیکوکار
خانم جهانی
خانم گرامی
خانم رسولی
خانم لطفی
خانم کریمی
شرکت مختلط غیر سهامی در قانون چیست؟
« تعریف شرکت مختلط غیر سهامی که برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوصی ، بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود، بدون انتشار سهام ، تشکیل می شود » .
در شرکت مختلط غیرسهامی ، دو نوع شریک وجود دارد : شریک ضامن و شریک با مسئولیت محدود. برای تشکیل شرکت وجود حداقل یک شریک ضامن و یک شریک با مسئولیت محدود لازم است. شرکت باید برای انجام امور تجارتی تشکیل شود و موضوع آن نمی تواند امور غیر تجاری مثلاً خرید و فروش آپارتمان باشد. سرمایه به سهام تقسیم نمی شود .
تشکیل شرکت مختلط غیر سهامی
تشکیل و ثبت شرکت مختلط غیر سهامی : تنظیم شرکتنامه بین شرکاء ، الزامی است و با شرایطی که قبلاً درباره تنظیم شرکتنامه شرکت های دیگر ( از جمله شماره 639 ) گفته شد ، تهیه می گردد. شرکت مختلط غیرسهامی ، باید اساسنامه نیز داشته باشد.
برای اطلاعات تکمیلی به متن ثبت شرکت مراجعه کنید.
روابط بین شرکاء با رعایت مقررات مربوط به این شرکت، تابع شرکتنامه و اساسنامه خواهد بود.
شریک با مسئولیت محدود ، می تواند قسمتی از سهم الشرکه خود را موقع تشکیل و قسمتی دیگر را بعداً پرداخت نماید . این امر از این بیان ماده 141 که می گوید ، « شریک با مسئولیت محدود ، کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه ای است که در شرکت گذارده یا بایستی بگذارد » ، مستفاد می شود .
در مورد شریک ضامن باید گفت که ظاهراً وی باید تمام سهم الشرکه خود را ، موقع تشکیل شرکت پرداخت نماید ، به همان ترتیبی که در شرکت تضامنی عمل می شود. هرچند قانون تجارت بیانی درباره نقد و غیرنقد بودن سهم الشرکه ندارد ، ولی می توان گفت که سهم الشرکه ممکن است نقد یا غیرنقد باشد. لازم است که سهم الشرکه های غیرنقدی تقویم و تسلیم شود .
مدارک لازم برای ثبت و تشکیل و ثبت شرکت مختلط غیر سهامی
مدارکی که لازم است جهت ثبت شرکت به مرجع ثبت تسلیم گردد ، عبارتند از :
- تقاضانامه ثبت ، که باید در دو نسخه تنظیم شود
- یک نسخه مصدق از شرکت نامه
- یک نسخه مصدق از اساسنامه
- اسامی شریک یا شرکای ضامن که سمت مدیریت دارند
- مرجع ثبت در تهران ، اداره کل ثبت شرکت ها و مؤسسات غیرتجاری و در استان ها ، واحدهای ثبت شرکت ها ، در ادارت کل ثبت اسناد و املاک می باشد.
شخصیت حقوقی ثبت شرکت مختلط غیر سهامی
شرکت مختلط غیرسهامی ، مانند سایر شرکت های تجاری ، دارای شخصیت حقوقی است . شرکت مختلط غیرسهامی به عنوان یک شخص حقوقی ، می تواند دارای کلیه حقوق و تکالیفی شود که قانون برای افراد قایل است .
مگر حقوق و تکالیفی که طبیعتاً ، فقط انسان می تواند دارای آن باشد .
انواع شرکاء در ثبت شرکت مختلط غیر سهامی
شرکای شرکت مختلط غیرسهامی عبارتند از ، یک یا دو یا چند نفر شریک امن و یک یا دو یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود .
« شریک ضامن، مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود .
شریک با مسئولیت محدود، کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه ای است که در شرکت گذارده یا باید بگذارد » ذیلاً هر یک از شرکای مزبور و حقوق آنها ، به طور جداگانه بیان می شود .
تعریف شرکت مختلط غیرسهامی و سهامی
قبل از اینکه به سراغ تعریف شرکت مختلط سهامی و غیر سهامی برویم، می‌خواهیم تعریفی از سهامی و غیرسهامی بودن ارائه دهیم.
بر اساس ماده 21 قانون تجارت «شرکت سهامی شرکتی است که برای امور تجارتی تشکیل و سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به سهام آنها است».
به همین ترتیب، شرکتی که سرمایه آن به سهام تقسیم نشود شرکتی غیرسهامی است.
ماهیت شرکت مختلط غیر سهامی چیست؟
مختلط خود مفهوم ترکیب چند چیز را به دنبال دارد، از همین رو به شرکتی که دارای چند شریک ضامن یا با مسئولیت محدود یا شرکا سهامی باشد شرکت مختلط می‌گویند؛ یعنی در واقع انواع ترکیب شرکتهای تضامنی، سهامی و مسئولیت محدود.
به این صورت که چند شریک ضامن در کنار چند شریک با مسئولیت محدود می‌توانند در یک شرکت گرد هم آمده و دارای سهم باشند.
بر اساس نوع شرکایی که شرکت مختلط را تشکیل می‌دهند به دو نوع شرکت مختلط سهامی و شرکت مختلط غیرسهامی تقسیم می‌شود و هرکدام قوانین منحصر به خود را دارند.
در قانون تجارت ماده 141 تا 182 به شرکت مختلط سهامی و غیرسهامی اختصاص داده شده است.
مدیریت شرکت مختلط غیر سهامی
قانون اداره امور مدیریت شرکت مختلط غیر سهامی را به شریک یا شرکای ضامن تفویض کرده و مقرر می دارد ، « اداره شرکت مختلط غیرسهامی ، به عهده شریک یا شرکای ضامن است »
قانون به علت مسؤولیتی که شریک یا شرکای ضامن در برابر بدهی های شرکت دارند و دارائی آنها مانند دارائی شرکت وثیقه طلب طلبکاران شرکت ، به شرحی که ( شماره 703 و بعد ) گفته شد ، می باشد ، مدیریت و اداره امور شرکت را ، به آنها واگذار کرده است .
« شریک با مسئولیت محدود ، نه به عنوان شریک حق اداره کردن شرکت را دارد ، نه اداره امور شرکت از وظایف اوست » . نتیجه این که شریک با مسئؤولیت محدود در اداره امور شرکت دارای « حق رأی » نیست .
بدین ترتیب باید گفت که شریک یا شرکای با مسئولیت محدود در شرکت مختلط غیرسهامی ، در واقع سرمایه گذارانی هستند که سرمایه خود را به صورت سهم الشرکه در شرکت گذاشته و اداره شرکت را به دست شریک یا شرکای ضامن می سپارند .
به این منظور که از سودی که برای شرکت حاصل می گردد ، به نسبت سهم الشرکه یا طبق قراری که در شرکت نامه یا اساسنامه یا بین شرکاء مقرر است ، بهره مند شوند . بر همین مبناست که برخی از نویسندگان حقوق تجارت این شرکت را شبیه عقد مضاربه دانسته اند .
به بیان قانون تجارت ، حدود اختیارات شرکای ضامن در اداره امور شرکت مختلط غیرسهامی ، « همان است که در مورد شرکاء شرکت تضامنی مقرر است » . همان طور که ( شماره 643 ) ذکر شد ، « در شرکت تضامنی شرکاء باید لااقل یک نفر از میان خود یا از خارج ، به سمت مدیری معین نمایند » .
چون شریک با مسؤولیت محدود ، هرچند که « به عنوان شریک » حق اداره کردن شرکت را ندارد ، لیکن به طور کلی از انجام امور مربوط به شرکت و مدیریت در آن ممنوع نیست ، بنابراین می توان گفت که شریک یا شرکای ضامن ، می توانند شریک یا شرکای با مسؤولیت محدود را ، به سمت مدیریت شرکت تعیین نمایند و می توانند وی را عزل کنند .
ایضاً ، شریک ضامنی که مدیر شرکت است می تواند ، به شریک با مسئولیت محدود وکالت دهد که انجام امور معین از شرکت را وکالتاً از طرف وی برعهده گیرد . لیکن باید این موضوع صریح و معلوم باشد .
به همیت علت قانون مقرر می دارد که : « اگر شریک با مسئولیت محدود ، معامله ای برای شرکت کند ، در مورد تعهدات ناشیه از آن معامله در مقابل طرف معامله، حکم شریک ضامن را خواهد داشت . مگر این که تصریح کرده باشد معامله را به سمت وکالت از طرف شرکت انجام می دهد »
لازم است اضافه شود که مدیر یا مدیران شرکت ، نماینده قانونی شرکت بوده و دارای اختیارات لازم برای اداره امور شرکت خواهند بود و مسؤولیت آنها در برابر شرکت ، همان مسئولیتی است که وکیل در مقابل موکل دارد .
نام شرکت مختلط غیر سهامی
نام شرکت مختلط غیر سهامی باید تحت اسم مخصوصی بوده و نام معینی داشته باشد . « در اسم شرکت باید عبارت « شرکت مختلط » و لااقل اسم یکی از شرکای ضامن ، قید شود » . کلمه « مختلط » نشان دهنده آن است که شرکت از اختلاط دو نوع شریک تشکیل شده است . ( بهتر است که کلمه « غیرسهامی » نیز به اسم شرکت اضافه گردد ، تا نوع شرکت نیز مشخص شده و از شرکت مختلط سهامی قابل تمیز باشد ) .
قید نام لااقل یکی از شرکاء ضامن به همراه نام شرکت ، برای این است که یکی از شرکائی که دارائی آنها ، مانند دارایی شرکت ، وثیقه طلب طلبکاران شرکت است ، برای اشخاص ثالث ، یعنی اشخاصی که با شرکت معامله می کنند ، قابل شناسائی باشد.
اهمیت این امر به اندازه ای است که قانون برای حفظ اعتبار آن مقرر می دارد ، « هر یک از شرکای با مسئولیت محدود که اسمش جزء اسم شرکت باشد ، در مقابل طلبکاران شرکت ، شریک ضامن محسوب خواهد شد .
هر قراری که برخلاف این ترتیب بین شرکاء داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث بی اثر است » فهوم مخالف بیان اخیر قانون این است که ، قرار شرکاء دایر بر این که نام شریک با مسئولیت محدود جزء اسم شرکت قید شود ، ولی وی در مقابل طلبکاران شرکت، شریک ضامن محسوب نشده و مسئول پرداخت طلب آنها از شرکت نباشد، بین خود شرکاء معتبر می باشد .
بنابراین در صورت بودن چنین قراری بین شرکای شرکت مختلط غیرسهامی ، شریک با مسئولیت محدودی که اسم او به همراه نام شرکت نوشته شده است ، در صورت مراجعه طلبکاران شرکت به او باید طلب آنها را بپردازد ولی بنا به قرار مزبور ، می تواند کلیه پرداختی خود را از شریک یا شرکای ضامن مطالبه و بر اساس تضامن از آنها وصول نماید .
لازم است اضافه شود که هرگاه در اسم شرکت عبارت « شرکت مختلط » و لااقل اسم یکی از شرکاء قید نگردد ، شرکت ، شرکت تضامنی محسوب شده و احکام راجع به شرکت های تضامنی ، در مورد آن اجرا خواهد شد .
به منظور دریافت مشاوره تخصصی در خصوص انتخاب نام شرکت می توانید به مقاله تخصصی تدوین شده مراجعه کنید و در کم ترین زمان بهترین نام را برای شرکت مختلط غیرسهامی انتخاب کنید: نمونه اسم شرکت، انتخاب نام شرکت و اسم های تجاری شیک
شرکت مختلط غیر سهامی
بر اساس ماده 141 قانون تجارت «شرکت مختلط غیرسهامی شرکتی است که برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می‌شود.
شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود شریک با مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه است که در شرکت گذارده و یا باید بگذارد.
در اسم شرکت باید عبارت (شرکت مختلط) و لااقل اسم یکی از شرکاء ضامن قید شود».
بنابراین همانطور که از این ماده قانونی بر می آید شرکت مختلط غیرسهامی ترکیبی از دو نوع شراکت تضمینی و مسئولیت محدود است.
شرکت مختلط سهامی
بر اساس ماده 162 قانون تجارت «شرکت مختلط سهامی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی بین عده شرکاء سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می‌شود.
شرکاء سهامی کسانی هستند که سرمایه آنها به صورت سهام یا قطعات سهام تساوی شکل در آمده و مسئولیت آنها تا میزان همان سرمایه است که در شرکت دارند.
شریک ضامن کسی است که سرمایه او به صورت سهام در نیامده و مسئول تمامی قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود در صورت تعدد شریک ضامن مسئولیت آنها در مقابل طلبکاران و روابط آنها با یکدیگر تابع مقررات شرکت تضامنی خواهد بود».
همچنین طبق ماده 163 قانون تجارت « در اسم شرکت باید عبارت (شرکت مختلط) و لااقل اسم یکی از شرکاء ضامن قید شود».
بنابراین همانطور که از ماده قانونی برمی‌آید، شرکت مختلط سهامی، ترکیبی از دو نوع شراکت سهامی و تضامنی است.
تفاوت بین شرکتهای مختلط سهامی و غیر سهامی
اکنون که با ماهیت شرکتهای مختلط سهامی و غیرسهامی آشنا شدید به تفاوت‌های بین این دو نوع شرکت می‌پردازیم.
- نوع شراکت : شرکت مختلط غیرسهامی از دو نوع شریک ضامن و شریک با مسئولیت محدود تشکیل می‌شود اما در شرکت مختلط سهامی، دو نوع شریک ضامن و سهامی وجود دارد.
- سرمایه شرکت : در شرکت مختلط غیرسهامی، سرمایه به سهام تقسیم نمی‌شود اما در شرکت مختلط سهامی، بخشی از سرمایه به سهام یا قطعات سهام متساوی‌القیمه تقسیم می‌شود.
نحوه تقسیم سود شرکت مختلط غیر سهامی
تقسیم سود شرکت مختلط غیر سهامی به جهت اینکه شرکت سرمایه تعهدی مشخصی بین اعضاء ندارد نمی باشد. پس اعضاء باید ترتیب دیگری تعیین کنند.
در تقسیم سود شرکت مختلط غیر سهامی از منافع شرکت مختلط غیرسهامی، قانون تجارت مقررات خاصی را معین نمی نماید . با توجه به بیان ماده 142 قانون تجارت، که روابط بین شرکاء را تابع شرکت نامه مقرر می دارد، چنین معلوم است که این امر را موکول به ترتیبی می کند که شرکاء در شرکتنامه یا اساسنامه تعیین می کنند.