پذیره نویسی یعنی
پذیره نویسی را اگر بخواهیم با معنی کلمه آن توضیح دهیم به معنی «نوشتن و امضا کردن در پای سند و نوشته» است. ماهت پذیره نویسی را در کل باید ایمگومه بیان کرد : به تعهد انجام کاری یا تعهد در موضوعی که در آن یک سند درج شده و از سویی پذیره نویسی به معنای پیشبرد فرآیند خرید اوراق بهادار از جانب ناشر یا نماینده قانونی شخص با پرداخت پرداخت هزینه های کامل مدبوط به آن بر اساس قرارداد منعقد شده آن است.
پذیره نویسی پس از صدور اجازه انتظار اعلامیه پذیریه نویسی از طرف مرجع ثبت شرکت، مؤسسین به انتشار آن در جراید اقدام می کنند و نیز لازم است که اعلامیه مزبور در بانکی که تعهد سهام نزد آن صورت می گیرد، در معرض دید قرار داده شود.
اعلامیه پذیره نویسی برای دعوت مردم جهت خرید سهام است. ضرورت دارد که آنان قبلاً از وضع و مشخصات شرکتی که می خواهند سهام آن را خریداری کنند مطلع باشند. لذا لایحه اصلاح قانون تجارت مقرر داشته است که باید مشخصات کامل شرکت از قبیل نام و موضوع عملیات و مدت شرکت، هویت کامل مؤسسین، مبلغ سرمایه، تعداد و نوع سهام و غیره، دقیقاً در اعلامیه پذیره نویسی قید گردد.
اعلامیه پذیره نویسی، باید از طرف صاحبان امضای مجاز شرکت امضاء شود و نشانی کامل و مؤسسین در آن قید گردد. هرکس اعلامیه مزبور را بدون امضاهای مجاز و نام و نشانی مؤسسین شرکت منتشر کند، به جزای نقدی محکوم خواهد شد.
ورقه پذیره نویسی
برای این که سهام شرکت از طرف خریداران تعهد گردد، آنان باید ورقه ای را به نام «ورقعه تعهد سهم» که حاکی از قبول و تعهد پرداخت بهای سهم است، تکمیل و امضاء کنند. این عمل را پذیره نویسی گویند.
ظرف مهلت که در اعلامیه پذیره نویسی معین شده است علاقمندان، به بانک مراجعه می نمایند و ورقه تعهد سهم را تکمیل و امضاء و مبلغی را که نقداً باید پرداخت شود تأدیه و رسید دریافت می کنند.
امضاء ورقه تعهد سهم، به خودی خود مستلزم قبول اساسنامه شرکت و تصمیمات مجامع عمومی شرکت می باشد. مؤسسین می توانند مهلت پذیره نویسی را تمدید نمایند، زیرا در این مورد منعی در قانون مشاهده نمی شود.
روشهای پذیره نویسی
در کل اوراق پذیره نویسی به دو روش صورت میگیرد:
- تعهد پذیره نویسی
- بهترین کوشش
مطالب اعلامیه پذیره نویسی
طرح اعلامیه پذیره نویسی که به وسیله مؤسسین تهیه و به ضمیمه اظهارنامه به مرجع ثبت شرکت تسلیم می شود، باید مشتمل بر مطالب زیر باشد:
- نام شرکت و نوع فعالیت هایی که شرکت به منظور آن تشکیل می شود.
- مرکز اصلی شرکت و شعب آن، در صورتی که تأسیس شعبه مورد نظر باشد.
- مدت شرکت
- هویت کامل و اقامتگاه و شغل مؤسسین. در صورتی که همه یا بعضی از مؤسسین در امور مربوط به موضوع شرکت یا امور مشابه آن، سوابق یا اطلاعات یا تجاربی داشته باشند، ذکر آن به اختصار
- مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن، به تفکیک و تعداد و نوع سهام در مورد سرمایه غیرنقد شرکت، تعیین مقدار و مشخصات و اوصاف و ارزش آن به نحوی که بتوان از کم و کیف سرمایه غیرنقد اطلاع حاصل کرد.
- در صورتی که مؤسسین مزایایی برای خود در نظر گرفته باشند، تعیین چگونگی و موجبات آن مزایا به تفضیل
- تعیین مقداری از سرمایه که مؤسسین تعهد کرده و مبلغی که پرداخت کرده اند.
- ذکر هزینه هایی که مؤسسین تا آن موقع جهت تدارک مقدمات تشکیل شرکت و مطالعاتی که انجام گرفته است، پرداخت کرده اند و برآورد هزینه های لازم تا شروع فعالیت های شرکت.
- در صورتی که انجام موضوع شرکت قانوناً مستلزم موافقت مراجع خاصی باشد، ذکر مشخصات اجازه نامه یا موافقت اصولی آن مراجع.
- ذکر حداقل تعدادی های که هنگام پذیره نویسی باشد توسط پذیره نویس تعهد شود و تعیین مبلغی از آن که باید مقارن پذیره نویسی، نقداً پرداخت گردد.
- ذکر شماره و مشخصات حساب بانکی که مبلغ نقدی سهام مورد تعهد، باید به آن حساب واریز گردد و تعیین مهلتی که طی آن اشخاص ذی علاقه می توانند برای پذیره نویسی و پرداخت مبلغ نقدی، به بانک مراجعه کنند.
- تصریح به این که اظهارنامه موسسین به انضمام طرح اساسنامه برای مراجعه علاقمندان، به مرجع ثبت شرکت تسلیم شده است.
- ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هرگونه دعوت و اطلاعیه بعدی تا تشکیل مجمع عمومی مؤسس، منحصراً در آن منتشر خواهد شد.
- چگونگی تخصیص سهام به پذیره نویسان.
مجازات سواستفاده پذیره نویسی
هرکس با سوء نیت به انتشار اعلامیه پذیره نویسی سهام که متضمن اطلاعات نادرست یا ناقص باشد، مبادرت کند، به مجازات شروع به کلاهبرداری محکوم خواهد شد و اگر اثری بر این اقدامات مرتکب شده باشد، در حکم کلاهبردار بوده و به مجازات محکوم خواهد شد.
مزیت تعهد پذیره نویسی
در توضیح تعهد پذیره نویسی باید اینگونه بیان کرد : اگر اوراق بهادار ظرف مهلت معین شده آن به فروش نرسد، شخص می تواند تعهد کند که آن اوراق مربوطه را بخرد. در این صورت بهتر است بدانید به شخصی که اوراق را میخرد، «متعهد» یا «کارگزار» میگویند.
«متعهد پذیره نویس» یا (Underwriter) در واقع شخص سومی است که در در زمان فروش نرفتن اوراق بهادار در مدتی مشخص شده، اقدام به خرید کل اوراق خواهد کرد. اهمیت این موضوع در این زمینه است که این شخص جدا از خریداران اوراق خواهد بود.
مزیت روش مرسوم تعهد پذیره نویسی به نسبت روش های رایج دیگر عرضه اولیه در بازار بورس را بهتر است بدانید این موضوع دارای مزیت بسیار است که مهم ترین آنها را میتوان امکان پرهیز از سفته بازی و ایجاد قیمتهای دروغین بازار شود.
این اوراق با بررسی های کارشناسی شده و قیمت گذاری شده در سهام به قیمت واقعی خود نزدیک تر میشود و همزمان ریسک سرمایه گذاری اشخاص را بر روی سهام شرکت های نو تاسیس کاهش مییابد. برای اینکه اوراقی مطابق با این روش به فروش رسد، باید ناشر درخواست مبنی بر انتشار اوراق از طریق تعهد پذیره نویسی را به مراجع ارائه کند.
شرکت تأمین سرمایه در این زمینه به عنوان شخصیتی با تعهد اوراق پذیره نویسی را ارائه و پس از آن تامین کننده مالی این فرآیند، دست به کار می شود. بعد از این مورد ناشر باید مبلغی را به اندازه ارزش کل اوراق از شرکت اخذ کند.
برای انتشار پذیره نویسی، شرکت تامین کننده سرمایه آن، اوراق را به قیمتی که مدنظر دارد و پیشنهاد کرده منتشر خواهد کرد. با انجام این فرآیند، متعهد، مدیریت و هماهنگی آن را برعهده خواهد گرفت. بهتر است بدانید قوانین مرتبط با تعهد پذیره نویسی در بند ۲۹ ماده ۱ قانون بورس اوراق بهادار ایران ذکر شده است.