قانون گذار با توجه به اهداف و کارکردهای ثبت شرکت تجاری، شیوه تشکیل شرکت سهامی که دونوع خاص و عام می باشد را متفاوت بیان می کند. نخستین تفاوت شرکت سهامی عام و خاص را می توان امکان پذیره نویسی و یا پذیرش عمومی سرمایه از راه پذیره نویسی در شرکت سهامی عام و ممنوعیت بهره گیری از این راهکار در شرکت سهامی خاص است. در ادامه نکات تخصصی و کامل را در خصوص تفاوت این دو شرکت ارائه می کنیم.
اصلی ترین تفاوت شرکت سهامی عام و خاص
- شرکت سهامی عام شرکتی است که حداقل 51 درصد سهام آنها از طریق بورس به عموم مردم واگذار شده باشد. ثبت شرکت شرکت سهامی عام تنها شرکتهایی هستند که در بورس پذیرفته میشوند. در شرکتهای سهامی خاص کلیه سهام شرکت در دست سهامداران و اعضای هیأت مدیره سهامی خاص که نام آنها در اساسنامه و مدارک شرکت درج شده است بوده و افراد دیگر فقط در صورتی میتوانند از سهام این شرکتها برخوردار گردند که با تنظیم صورتجلسه ورود به شرکت و انتقال سهام بخشی از سهام را تصاحب نمایند
- در شرکت سهامی عام جهت تأمین سرمایه اقدام به پذیره نویسی عمومی میشود، اما شرکتهای سهامی خاص حق مراجعه به عموم را ندارند.
- تنها شرکتهای سهامی عام امکان صدور اوراق قرضه را دارند.
- در شرکتهای سهامی عام نقل و انتقال سهام لزومی به دریافت موافقت سهامداران ندارد اما در شرکت سهامی خاص هرگونه نقل و انتقال سهام منوط به موافقت مجامع شرکت و مدیران است.
- شرکتهای سهامی عام میتوانند سهام خود را در بازار بورس عرضه کنند اما شرکتهای سهامی خاص چنین مجوزی ندارند.
- اعضای هیأت مدیره در شرکت سهامی عام حداقل 5 و در شرکتهای سهامی خاص حداقل 3 نفر هستند.
فرق بین شرکت سهامی عام و خاص
شركت سهامی عام شركتی است كه سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است و شركت هایی كه موسسین آنها قسمتی از سرمایه شركت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می كنند شركت سهامی عام نامیده می شوند .
باید بلافاصله قبل یا بعد از نام شركت عبارت سهامی عام در كلیه اوراق و اطلاعیه ها و اگهی های شركت بطور روشن و خوانا قید شود و سرمایه در موقع تاسیس شركتهای سهامی عام نباید از پنج میلیون ریال كمتر باشد و در صورتی كه بنا به موجباتی سرمایه شركت سهامی عام در هر زمان كمتر از مبلغ مذكور شود باید ظرف یك سال از طریق افزایش سرمایه شركت به حداقل مقرر برسد و در صورت عدم حصول شركت سهامی عام باید به انواع شركت های دیگر مصرح در قانون تجارت تبدیل شود و در غیر این صورت هر ذینفع ( سهامدار) می تواند انحلال شركت سهامی عام را از دادگاه صلاحیتدار درخواست نماید.
برای تاسیس شركت سهامی عام موسسین در بدو امر بایستی حداقل ٢٠% سرمایه شرکت را شخصا تعهد و لااقل ٣٥% از مبلغ تعهدشده را در حسابی بنام شركت در شرف تاسیس نزد یكی از بانكها سپرده سپس اظهارنامه ای به ضمیمه طرح اساسنامه شركت و طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام كه به امضای كلیه موسسین رسیده باشد به اداره ثبت شركتها تسلیم ورسید دریافت دارند.
چنانچه قسمتی از تعهد موسسین به صورت غیر نقد باشد باید عین آن یا مدارك مالكیت آن را در همان بانكی كه برای پرداخت مبلغ نقدی حساب باز شده تودیع و گواهی بانك را به ضمیمه اظهارنامه و مدارك فوق الذكر به اداره ثبت شركتها تسلیم نمایند.
شرکت سهامی خاص شركتی است بازرگانی كه تمام سرمایه آن در موقع تاسیس منحصرا توسط مؤسسین تامین گردیده و سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است و تعداد سهامداران نباید از سه نفر كمتر باشد و در موقع تاسیس سرمایه شركت های سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید كمتر باشد. عبارت شركت سهامی خاص باید قبل از نام شركت یا بعداز آن بدون فاصله بانام شركت در کلیه اوراق و اطلاعیه ها و آگهی های شرکت بطور روشن و خوانا قید شود.
پذیره نویسی را باید امتیازی محسوب نمود که قانون گذار بنا به ملاحظات خاص مربوط به شرکت های سهامی عام به این شرکت اعطا نموده است. سازوکار یاد شده از این جهت امتیازی مهم به شمار می رود که طرق تامین سرمایه مورد نیاز برای تاسیس شرکت و یا فراهم آوردن نقدینگی لازم جهت افزایش سرمایه در شرکت های تجاری، محدود و در عین حال بسیار پرهزینه است. در این مقاله به مطالبی در این خصوص پرداخته شده است. همراه ما باشید.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ثبت شرکت سهامی خاص و ثبت شرکت سهامی عام می توانید به مقاله آن مراجعه کنید.
تفاوت اصلی شرکتهای سهامی عام و خاص
- شرکت های سهامی خاص با وجود حداقل سه نفر می تواند تشکیل شود. در حالی که در شرکت با مسئولیت محدود وجود دو نفر نیز کفایت می کند.
- برای تشکیل شرکت سهامی خاص باید حداقل 35 درصد از سرمایه شرکت در نزد یکی از بانک ها سپرده گذاری شود. سپس 65 درصد باقی مانده باید در تعهد شرکا باقی بماند. اما در شرکت های با مسئولیت محدود باید همه سرمایه به مدیر عامل تسلیم شود. در مقابل مدیر عامل نیز باید نسبت به دریافت تمامی سرمایه اقرار کند
- در شرکت های سهامی خاص وجود دو نفر بازرس اصلی و بازرس علی البدل الزامی است. این در حالی است که در شرکتها با مسئولیت محدود به انتخاب بازرس نیاز ندارد و انتخاب بازرس یک امر اختیاری است.
- در شرکتهای سهامی خاص مدیران حداکثر به مدت دو سال انتخاب میشوند. اما در شرکت های با مسئولیت محدود، هیچ مدت زمانی برای مدیریت مدیران مشخص نشده است و اعضا می توانند طبق توافق خود یک مدت زمان را در نظر بگیرند.
- انتخاب روزنامه کثیر الانتشار برای درج آگهیهای دعوت شرکت در سهامی خاص ضرورت دارد. اما در شرکت با مسئولیت محدود اعضای هیات مدیره هیچ الزامی برای انتخاب روزنامه کثیرالانتشار ندارند.
- در شرکت های سهامی خاص، مدیران باید حتما از میان سهامداران شرکت انتخاب شوند. همچنین مدیران موظفند تعداد سهام وثیقهای که در اساسنامه تعیین شده است را تهیه و به صندوق شرکت ارائه دهند. این در حالی است که مدیران در شرکت با مسئولیت محدود می توانند از میان شرکا یا خارج از آنها انتخاب شوند.
- در شرکت سهامی خاص باید سود به نسبت تعداد سهام شرکا تقسیم شود و هیچ روش دیگری برای تقسیم سود میان شرکا وجود ندارد. اما در شرکت های با مسئولیت محدود، تقسیم سود به نسبت میزان سهم الشرکه شرکا می باشد. مگر اینکه در اساسنامه ترتیب دیگری برای تقسیم سود مقرر شده باشد.
- برای تشکیل مجامع عمومی شرکتهای سهامی خاص شرایط آسان است و شرکا می توانند با رعایت موارد قانونی مجامع عمومی شرکت خود را تشکیل دهند. این مجموعه توسط هیات رئیسه شرکت با حضور یک نفر رئیس مجمع، دو نفر ناظر و یک نفر منشی و با انتخاب و تایید سهامداران تشکیل می شود. در حالی که برای تشکیل مجامع عمومی در شرکت با مسئولیت محدود شرایط مشکلتری وجود دارد. در این نوع شرکت ها، مجامع عمومی زمانی تشکیل می شود که تعداد شرکای شرکت بیش از 12 نفر باشد.
- در شرکت سهامی خاص سرمایه به صورت سهام بین شرکا تقسیم میشود و هر یک از شرکا بدون در نظر گرفتن میزان سهم و آورده ای که در شرکت دارند، نسبت به قروض و تعهدات شرکت مسئول خواهند بود. این در حالی است که در شرکت های با مسئولیت محدود، تعهدات و قروض شرکت تنها به میزان سهم الشرکه آنها می باشد.
- اگر بخشی از سرمایه شرکت را آورده های غیر نقدی تشکیل دهد، نحوه ارائه این نوع سرمایه در شرکتهای سهامی خاص توسط کارشناس رسمی دادگستری صورت می گیرد. اما در شرکت های با مسئولیت محدود، تقویم آورده های غیر نقدی توسط شرکا انجام می شود و مسئولیت صحت برآورد به عهده شرکا می باشد.
- نحوه تشکیل و مدارکی که برای تاسیس شرکت سهامی خاص و شرکت با مسئولیت محدود نیاز است، با یکدیگر متفاوت می باشد. برای تاسیس شرکت سهامی خاص باید دو نسخه اساسنامه، دو نسخه اظهارنامه، صورت جلسات مجمع عمومی موسس و هیات مدیره، گواهی بانک دایر بر پرداخت 35% سرمایه تعهد شده و فتوکپی شناسنامه سهامداران و بازرسان به اداره ثبت ارائه شود.
- برای تشکیل شرکت با مسولیت محدود به دو نسخه شرکت نامه، دو نسخه تقاضانامه، دو جلد اساسنامه و صورتجلسه مجمع عمومی موسس و هیئت مدیره، فتوکپی شناسنامه و کارت ملی همه شرکا نیاز است که همه آنها باید به اداره ثبت شرکت ها ارائه شود.
تفاوت سهام در شرکت عام و خاص
- شرکت سهامی عام جهت تادیه سرمایه نسبت به پذیرهنویسی عمومی مبادرت می نماید ولی شرکت سهامی خاص، حق مراجعت به عوام را دارا نمی باشد.
- امکان صدور اوراق قرضه تنها برای شرکتهای سهامی عام میسر می باشد.
- نقل و انتقال سهام در شرکتهای سهامی عام به شرط موافقت سهامداران نبوده استاما در شرکت سهامی خاص، همچبن نقل و انتقالی به شرط موافقت مدیران یا مجامع شرکت صورت پذیر است.
- سهام شرکت سهامی عام قابلیت ارائه در بازار بورس را دارد اما شرکت سهام خاص همچین اجازهای را ندارد.
- تعداد مدیران و سهامداران شرکت سهامی عام، اقلا 5 نفر و شرکت سهامی خاص حداقل 3 نفراست.
- در شرکتهای سهامی عام عبارت (سهامی عام) و در شرکتهای سهامی خاص عبارت (شرکت سهامی خاص) می بایست پیش از نام شرکت یا پس از آن بدون فاصله با نام شرکت درهمه اوراق و اطلاعیه ها و آگهی های شرکت به شکل واضح و صریح قید شود.
در انتها خاطر نشان می شویم که در صورت روبرو شدن با هر سوال و مسئله ای می توانید با مشاوران و کارشناسان ثبت بین الملل تماس حاصل نمایید و از تجربیات مشاوران و کارشناسان ما در این مجموعه ثبتی بهره مند شوید.